بخش پنجم :
انرژی و انتقال سبز
پتانسیل تقاضا:
ایران با آفتاب فراوان، باد در مناطق شرقی و جنوبی، و نیاز به بهینه‌سازی مصرف انرژی، ظرفیت بزرگی برای انرژی‌های تجدیدپذیر دارد.
ظرفیت اشتغال‌زایی:
هزاران شغل در طراحی، نصب و نگهداری پنل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی؛ مشاغل مرتبط با شبکهٔ برق هوشمند؛ مشاغل تحقیق و توسعه.
سیاست‌های لازم:
اصلاح یارانهٔ انرژی، مشوق‌های سرمایه‌گذاری خصوصی، چارچوب حقوقی برای تولیدکنندگان انرژی پاک.
مهارت‌های کلیدی:
مهندسی انرژی‌های تجدیدپذیر، برق‌کارهای صنعتی، تکنسین‌های تعمیر و نگهداری.
ریسک‌ها و چالش‌ها:
سرمایه‌گذاری اولیهٔ بالا، نیاز به تکنولوژی خارجی، و احتمال مقاومت صنایع سنتی نفت و گاز
فرصت‌های شغلی:
۱. تولید و زیرساخت انرژی‌های تجدیدپذیر
فراتر از مهندسان و تکنسین‌ها، مشاغل جدیدی مثل:
• مدیر پروژهٔ نیروگاه‌های سبز (برای هماهنگی پروژه‌های خورشیدی و بادی در سطح استانی)
• نصاب پنل‌های خانگی و صنعتی
• کارشناس بهره‌وری انرژی برای بهینه‌سازی مصرف در ساختمان‌ها و کارخانه‌ها
• تعمیرکار و نگهدارندهٔ تجهیزات تجدیدپذیر (به‌ویژه در مناطق دورافتاده)
• کارشناس ذخیره‌سازی انرژی در حوزهٔ باتری‌های لیتیوم، هیدروژن سبز و سوخت‌های زیستی
۲. اقتصاد بازیافت و مدیریت پسماند انرژی
• متخصص بازیافت پنل‌ها و باتری‌ها (یک صنعت نو که در جهان به‌سرعت در حال رشد است)
• کارآفرینان اقتصاد چرخشی (استفاده از ضایعات صنعتی برای تولید مواد جدید)
• تحلیل‌گر داده‌های محیط‌زیستی و کربنی برای پایش اثرات پروژه‌های انرژی.
۳. اشتغال در سطح محلی و روستایی
ایران آزاد می‌تواند با «خوشه‌های انرژی روستایی» بسیاری از مناطق را خودکفا کند.
شغل‌هایی مثل:
• نصاب سامانه‌های خورشیدی خانگی
• مشاوران انرژی روستایی برای آموزش جوامع محلی
• تعاونی‌های انرژی پاک که برق مازاد را به شبکه می‌فروشند
• اپراتورهای میکروشبکه‌ها (microgrids) در روستاها و جزایر
۴. صنایع پشتیبان و فناوری‌های سبز
• طراحان ساختمان‌های کم‌مصرف انرژی (Green Architects)
• تولیدکنندگان تجهیزات بومی انرژی‌های نو (پنل، باتری، توربین، پمپ حرارتی و غیره)
• پژوهشگران انرژی هیدروژنی و زیست‌سوخت‌ها
• متخصصان هوش مصنوعی برای مدیریت هوشمند مصرف انرژی
۵. آموزش، نوآوری و خدمات فکری
• مربیان آموزش فنی انرژی‌های تجدیدپذیر در مراکز مهارتی
• مشاوران سیاست انرژی و تحلیل‌گران داده برای دولت و بخش خصوصی
• کوچ‌های سبز (Green Coaches) که به شرکت‌ها کمک می‌کنند مسیر پایداری و مسئولیت زیست‌محیطی خود را طراحی کنند (که این خودش می‌تواند حوزه‌ای باشد که بسیاری از کوچ ها مستقیما وارد آن بشوند)